AA
Dünya genelinde yaz aylarından itibaren El Nino tesiri sürüyor.
İngiltere’deki Cambridge Üniversitesi ile ABD Birleşik Devletleri’ndeki (ABD) Michigan ve Texas üniversitelerinden bilim adamları İklim değişikliği ve El Nino hava vakasının göz sağlığına ihtimaller içinde etkilerini araştırdı.
7 senenin arkasından tekrardan etkili oldu
“El Nino ve göz sağlığı: İklimdeki değişikliğin göz üstündeki tesirleri” başlıklı çalışmada Pasifik Okyanusu’nda meydana gelmiş olarak deniz suyu sıcaklığını artıran, bu sebeple dünyanın birçok yerindeki yağış desenlerinde değişikliğe neden olan El Nino’nun 7 senenin arkasından tekrardan etkili olmaya başladığı hatırlatıldı.
Çalışmada El Nino hava vakasının ABD’nin güneyinde, Orta Asya ve Cenup ABD’da aşırı yağışlara yol açmış olduğu, Orta ABD, Cenup Asya, Endonezya ve Avustralya’da ise şiddetli kuraklıklara niçin olduğu açıklandı.
El Nino’nun hava desenleri üstünde malum etkilerinin yanı sıra dolaylı olarak insan sağlığı üstünde de etkili olduğu vurgulanan araştırmada, bu etkilerden birinin de göz sağlığıyla ilgili olduğu tespitine yer verildi.
Araştırmacılar, El Nino etkisiyle artan sıcaklıkların bazı bölgelerde yağışların artmasına niçin bulunduğunu, bunun da hastalık taşıyan sivrisineklerin lehine koşullar oluşturduğunu ve bulaşıcı hastalıkları artırdığını işaret etti.
Artan yağışlar sebebiyle virüsler daha süratli bulaşıyor
Çalışmada bu sivrisineklerin gözde görme yitirilmesine niçin olabilecek dang humması virüsü, Batı Nil virüsü, chikungunya virüsü, sıtma parazitleri ve beyin iltihabına neden olan virüsleri daha yoğun bir halde bulaştırabileceği aktarıldı.
Yağışlarda meydana gelen artışın ani sel baskınlarına yol açabileceğine ve sel baskınları sonucu taşınan kirli sularla zararı olan patojenlerin bulaşabileceğine değinilen araştırmada, bu durumun bir çeşit iltihaplanma olan keratit benzer biçimde göz rahatsızlıklarının yaşanmasında etkili olabileceğinin altı çizildi.
Araştırmada, aşırı kuraklıkların yaşandığı bölgelerde insanların su kaybıyla savaşım etmiş olduğu, vücuttaki su kaybının da kuru göz sendromuna, göz damarlarında çeşitli problemlere ve hatta katarakta yol açabileceği anlatıldı.
El Nino ile morötesi ışınlarına daha oldukca maruz kalınıyor
Çalışmada El Nino sebebiyle atmosferin durumunda ve bulut örtüsünde yaşanmış olan değişim sebebiyle bazı bölgelerde güneşten gelen morötesi ışınlarına daha çok maruz kalınabileceğine de dikkat çekildi.
Bu durumun, gözün beyaz bölümüyle kornea arasındaki zarın korneaya doğru ilerlemesiyle oluşan ve etli doku büyümesi olarak da malum pterjium rahatsızlığına, morötesi ışınlarının gözlere zarar vermesiyle ortaya çıkan fotokeratite, hatta göz kapağında fena huylu tümörler oluşmasına niçin olabileceği kaydedildi.
Artan sıcaklıkların göz retinasında negatif etkisinde bırakır oluşturabileceği bildirilen araştırmada Tayland’da ve Kanada’da meydana getirilen çalışmalara atıfta bulunularak aşırı sıcaklıklar sebebiyle, bu ülkelerde retina yırtılmasında artış görüldüğü bilgisi aktarıldı.
“Sivrisinek kaynaklı hastalıklar ilk olarak dikkate alınmalı”
Araştırmayı gerçekleştiren uzmanlardan ABD Baylor Tıp Okulu Öğretim Üyesi Dr. Andrew G. Lee, çalışmalarında birçok hastalığa dikkat çektiklerini, öte taraftan sıtma benzer biçimde sivrisinek kaynaklı hastalıkların öncelikli olarak dikkate alınması icap ettiğini söylemiş oldu.
Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde koşullara bağlı olarak değişik hastalıkların görüldüğünü kaydeden Lee, “Mesela Asya ve Afrika’da daha oldukca sıtma ve sivrisinek kaynaklı hastalıklara rastlıyoruz ve bu hastalıklar o bölgelerde ölümlere yol açıyor. Bu durum ise bölgedeki su kaynaklarının, durgun suların miktarına ve sıcaklıklara nazaran ağırlaşıp, hafifleyebiliyor.” dedi.
ABD’de daha oldukca direkt iklim değişikliği kaynaklı problemlerle savaşım edildiğini özetleyen Lee, şunları söylemiş oldu:
Benim olduğum Houston bölgesinde hava değişimleri ve aşırı hava vakalarını görüyoruz. Bizim muhatap olduğumuz aşırı hava vakası ise kasırgalar. Bu durum göz sağlığı sorunlarını bununla beraber getirebiliyor. Mesela yaşanmış olan seller sonucu gözleriniz irin kapabiliyor ve kornea hastalıkları ortaya çıkabiliyor. Kasırgalardan kaynaklı göz problemlerinin arttığını gözlemliyoruz. İklim değişikliğiyle beraber kasırgaların sertliği ve sayısı da artıyor. Bu da Houston’daki göz doktorları olarak bizim çalışmalarımızı etkileyecek bir durum.
“El Nino yıllarında sıhhat harcamaları için ek bütçe ayrılmalı”
Bu tür hastalıklarla mücadelede önleyici tedbirlerin çoğaltılmasının önemine değinen Lee, “Bir bölgede sivrisineklerin bu sebeplerden artış gösterdiği gözlemlendiğinde sivrisinekleri bölgeden uzaklaştıracak kolay tedbirler, hastalıkların başlamadan önlenmesine büyük katkı elde edecektir.” diye konuştu.
El Nino başlamadan ilkin karar vericilerin sıhhat harcamalarında ihtimaller içinde artışları öngörerek bu alana daha çok bütçe ayırmasının önlem ve tedavi süreçlerindeki yükü hafifletebileceğini vurgulayan Lee, sözlerini şöyleki tamamladı:
El Nino benzer biçimde Pasifik Okyanusu’nun ortasında meydana gelen bir hava vakası, oldukca uzak ülkelerde yaşayan insanların sağlıkları üstünde ciddi etkisinde bırakır yaratabilir. Bir tek bir gezegenimiz var ve her ne kadar siyasal, sosyo-ekonomik, kültürel ve etnik sınırlarımız olsa da hastalıklar, naturel afetler ve hava vakaları bu sınırları pek tanımıyor. Dolayısıyla mahalli hareket etsek dahi küresel düşünmek zorundayız.
Haber Deposu: Anadolu Ajansı (AA)