Prof. Dr. Ergin Ziraatçi, çocuklarda çoğunlukla görülen enfeksiyonlat hakkında informasyon verdi. Ziraatçi, “RSV, influenza, adenovirüs, metapnömovirüs, bocavirüs benzer biçimde enfeksiyonları oldukca sık görüyoruz.” dedi.
Kış mevsiminin gelmesiyle solunum yolu enfeksiyonlarında artış meydana geldi.
Bilhassa okul dönemindeki çocuklarda ateş, boğaz ağrısı, öksürük, burun akıntısı şikayetleri görülmeye başladı.
Acil servislerdeki yoğunluklar da artmaya başladı.
Ankara Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ergin Ziraatçi, çocuklarda RSV, influenza, adenovirüs benzer biçimde solunum yolu enfeksiyonlarının yaygın görüldüğünü belirtti.
AA’nın haberine nazaran; “Grip aşıları zatürre başta olmak suretiyle, birçok hastalığı da önlüyor. Bundan dolayı çocuklar için de ne olursa olsun yaptırılmasını öneriyorum.” diyen Prof. Dr. Ziraatçi, çocuklarda en sık görülen enfeksiyonlar ve korunma yöntemlerine ilişkin 10 soruya şu yanıtları verdi:
1- Çocuklarda en sık hangi enfeksiyonlar görülüyor?
“Kış mevsimiyle beraber çocuklarda solunum yolu enfeksiyonlarını oldukca sık görüyoruz. Bunlar çoğunlukla Respiratuar Sinsisyal Virüs (RSV), influenza, adenovirüs, metapnömovirüs, bocavirüs benzer biçimde enfeksiyonlar. Kovid-19 vakalarında da son dönemde hafifçe bir artış söz mevzusu.
Bakteri grubu olarak da halk içinde beta yada son zamanlarda Strep-A adıyla malum A grubu beta-hemolitik streptokok enfeksiyonlarını da görüyoruz.
Bu hastalıklarla ilgili geçen haftalarda hastanelerimize yoğun müracaat olmuştu fakat bu hafta itibarıyla vakalarda birazcık daha azalma gözlemliyoruz.”
2- Solunum yolu enfeksiyonları geçmiş yıllara kıyasla arttı mı, emarelerinde bir değişim var mı?
“Pandemide alınan önlemler solunum yolu enfeksiyonlarını oldukca azaltmıştı. Bireysel önlemlerin gevşemesi, mevsimsel tesir, okulların açılması benzer biçimde etkenlerle bu hastalıkları yoğun şekilde görmeye başladık. Fakat klinik bulgu olarak evlatların solunum yolu enfeksiyonlarından daha yoğun etkilendiğini söylemek mümkün değil. Çocuklar, daha önceki yıllarda da gördüğümüz oran ve ağırlıkta hastalanıyor.”
3- RSV en oldukca hangi yaş gruplarını ağır etkiliyor?
“RSV, 6 aydan minik bebekleri oldukca daha ağır etkileyen bir hastalık, bronşit ve zatürreye yol açabiliyor. Çocuk ne kadar küçükse hastalık o denli ağır seyrediyor, hastaneye yatışa niçin oluyor. Bundan dolayı şu dönemde en mühim, riskli gördüğümüz enfeksiyon RSV. Hastalık çoğu zaman yüksek ateş, hırıltı, öksürük, nefes darlığı, solunum yetmezliği benzer biçimde bulgulara niçin oluyor.”
4- Strep-A bakterisi hakkında informasyon verir misiniz?
“Strep-A bir bakteri ve antiboyitikle tedavi ediliyor. Aslen ilk kez gördüğümüz, yabancı bir enfeksiyon etkeni değil toplumumuzun senelerdir beta olarak bilmiş olduğu hastalık. Şu an hastalığın görülmesi şaşırtıcı değil ve ‘Strep-A vakalarında artış var’ benzer biçimde bir şey söylenemez. Pandemi öncesi ne kadar artış görüyorsak gene aşağı yukarı aynı artışla karşılaşıyoruz.”
5- Hastalığın emareleri ve riskleri neler?
“Beta, çocuklarda ‘faranjit’ dediğimiz yüksek ateş, boğaz ağrısı, yutma güçlüğü, boyundaki lenf bezlerinin büyümesi benzer biçimde bulgulara yol açıyor. Baş-karın ağrısı, kusma benzer biçimde emareler ve toplumun ‘kızıl’ olarak adlandırdığı döküntüler de görülebiliyor. Kimi zaman streptokoksik toksik şok sendromu ve ‘nekrotizan fasiit’ dediğimiz, ağır tabloya neden olan invaziv hastalıklara da sebep olabiliyor.”
6- Bazı Avrupa devletlerinde bu bakteri sebebiyle çocuk ölümleri yaşandı. Bunun sebepleri hakkında informasyon verir misiniz?
“Yaşanmış olan çocuk ölümleri kaygı yaratıyor. Benzer durum şu an için devletimizde söz mevzusu değil. Fakat başka ülkelerde yaşanması elbet uyarıcı olmalı, bu enfeksiyonlar daha dikkatli tedavi edilmeli. Çocuk ölümleriyle niçin karşılaşılmış olduğu şu an kati olarak bilinmiyor fakat çeşitli ihtimaller üstünde duruluyor.
Bunlardan biri daha virülan, saldırgan, daha oldukca hastalık yapma, ölüme niçin olma kabiliyeti olan bir bakteri türü dolaşıma girmiş olma ihtimali. Fakat hemen hemen kati bir kanıt yok. Bunun haricinde oldukca sayıda virüs enfeksiyonu olduğundan bazı hastalar gözden firar etmiş, tedavileri zamanında başlamamış olabilir.
Ek olarak yoğun virüs enfeksiyonları sebebiyle evlatların bağışıklığının düşmesi ve bakteri enfeksiyonunun daha ağır seyretmesi de olasılık dahilinde. Üstünde oldukca durulan bir başka olasılık da evlatların pandemide oldukca izole kalması ve birçok enfeksiyonla karşılaşmamasının bağışıklık yanıtlarını düşürdüğü yönünde. Şu an bir tek ihtimaller değerlendirilse de vakit içinde kati sebebi anlaşılacaktır.”
7- Türkiye’de çocuklarda su çiçeği hastalığının görülme sıklığında artış var mı?
“Devletimizde Ulusal Aşı Takvimi’nde su çiçeği aşısı da bulunuyor. Şu an tek doz meydana getirilen bu aşı oldukça etkili fakat buna karşın aşı olmuş çocuklarda da daha hafifçe seyreden şekliyle su çiçeğini görebiliyoruz. Oldukça bulaşıcı olduğundan çocuğun çevresindeki öteki kişilerin de hastalığa yakalanma ihtimali yüksek. Devletimizde şu an su çiçeğinde ciddi bir olay artışı, bir salgın söz mevzusu değil. İlerleyen dönemde de aşılaması yapıldığı için bu şekilde bir durum yaşanması beklenmiyor.”
8- Aileler, solunum yolu enfeksiyonlarından korunmak için neler yapmalı?
“Enfeksiyonlardan bütünüyle korunmak mümkün olmasa da maske, mesafe, hijyen kurallarına uymak oldukca mühim. Bu önlemlere uyulursa hastalıkların görülme sıklığı oldukca azalacaktır. Evlatlarımızın iyi beslenmesi, tertipli uyku uyuması da hastalıklardan korunmak için son aşama mühim. Ek olarak evlatlarımızın aşılarını yaptırmalıyız. Aşılar yardımıyla hastalıklara daha azca yakalanılıyor, yakalanılsa bile daha hafifçe geçiriliyor.”
9- Çocuklar için hangi aşıları öneriyorsunuz?
“Ulusal Aşı Takvimi’nde yer edinen tüm aşıları aslına bakarsan evlatların olması gerekiyor. Fakat bunun yanı sıra riskli gruplara tavsiye edilen influenza (grip) aşıları 6 aydan büyük tüm ufaklıklara da yapılabiliyor, ortalama yüzde 70 oranında koruma sağlıyor. Aşılar zatürre başta olmak suretiyle pek oldukca hastalığı da önlüyor. Bundan dolayı çocuklar için de grip aşılarının ne olursa olsun yaptırılmasını öneriyorum. Bunun haricinde devletimizde 12 yaş üstündeki hepimiz Kovid-19 aşısını olabiliyor. Bu aşının da enfeksiyona karşı koruyuculuğu var.”
10- Okullarda hangi önlemler alınmalı, öneriniz nedir?
“Maske, enfeksiyonlara karşı koruyucu, 3 yaşından büyük evlatların maskeyi kolaylıkla kullanabildiğini biliyoruz fakat bu mevzuda okul ve öğretmenlerin kendi içlerindeki durumu değerlendirerek karar almalarını tavsiye ediyorum. Derslik mevcudiyeti, sınıfın büyüklüğü, havalandırma durumu, ders ve solunum süreleri dikkate alınarak karar verilmesinde yarar var. Eğer uygulanabiliyorsa bu zamanda maske kullanımı ne olursa olsun enfeksiyon sıklığını azaltacaktır.”