Yüksek Mahkeme, kargo alıcısının kırılan eşyanın parasını talep edebilmesi için kargoyu teslim almış olduğu anda ihtirazi kayıt koyması ve kanuni süreler içinde bildirimde bulunmasını hükmetti.
Büyük umutlarla sipariş verilen ürünler ara sıra kusulu bir halde teslim edilebiliyor.
Bu durum, alıcılar ile kargo şirketleri içinde büyük anlaşmazlıklara yol açabiliyor.
Emsal özellikte karar
Bunun üstüne harekete geçen Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, milyonlarca tüketiciyi yakından ilgilendiren emsal özellikte bir karara imza attı.
Yüksek Mahkeme; kargo alıcısının, kargoda bir kırık yada hasar olduğu takdirde, haklarını kullanabilmesi için kargoyu teslim almış olduğu anda, ihtirazi kayıt koyması ve kanuni süreler içinde bildirimde bulunması gerektiğine hükmetti.
Siparişi kırık geldi
Ev hanımı S.A., web sitesi üstünden Türk kahvesi makinesi sipariş etti.
Bir süre sonrasında eline ulaşan makinenin kırık bulunduğunu gören genç hanım, bu duruma öfkelenerek İlçe Tüketici Yargıcı Heyeti’ne müracaat etti.
Kurul, ürünün kıymeti olan 199 TL’nin tüketiciye iadesine hükmetti.
Bunun üstüne kargo şirketi verilen karara itiraz ederek kararın iptali için 3. Tüketici Mahkemesi’nde dava açtı.
Kargo şirketi yargıcı heyetinin kararının reddini istedi
Davacı kargo şirketi, teslim edilen kolinin davalı tarafınca herhangi bir ihtirazi kayıt konulmadan teslim alındığını, şirket kusurunun bulunmadığını, yargıcı heyeti kararının itirazen incelenerek iptalini talep etti.
Davalı tüketici ise taşıma işleminden davacının görevli bulunduğunu, ürünün taşıma esnasında kırıldığını, davacının kusurlu bulunduğunu, yargıcı heyeti kararının yerinde bulunduğunu savunarak davanın reddini istedi.
Hakkaniyet Bakanlığı itiraz etti
Son olarak mahkeme; davacı taşıyıcının yolcu ve eşyanın güvenlik içinde taşınmasından görevli olduğu, davacı firmanın üstüne düşen edimi yerine getirmediği, dava mevzusu edilen kargonun nakli esnasında ürünün kırıldığı, davalının kusurunun bulunmadığı nedeni öne sürülerek davanın reddine karar verdi.
Karar aleyhine Hakkaniyet Bakanlığı, davaya mevzu kahve makinasının hasarlı olarak teslim edildiğine ilişkin fotoğrafların bulunmuş olduğu, gönderilen malın teslim alınırken ihtirazi kayıt konulması halinde malın taşıma esnasında hasara uğramış olduğu, ihtirazi kayıtsız teslim alınması halinde ise maldaki hasarın taşıma esnasında oluşmadığı yönünde bir karine oluşturduğuna dikkat çekerek itiraz etti.
Dosya tekrardan incelendi
Bakanlık, tamamlanmamış araştırma ile yazılı şekilde karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu nedeni öne sürülerek kanun yararına bozma yoluna başvurdu.
Bakanlığın talebi üstüne dava dosyası tekrardan incelendi.
“Kanunda belirtilen şekilde bildirimde bulunması gereklidir”
Yargıtay tarafınca verilen kararda şöyleki denildi: “Gönderen yada gönderilenin, ziya yada hasar halinde taşıyıcıya karşı haklarını kullanabilmesi için emtia teslim alınırken ihtirazi kayıt koyması, kanunda belirtilen süreler içinde ve kanunda belirtilen şekilde bildirimde bulunması gereklidir. Somut vakada davacı taşıma şirketi, gönderinin alıcısına teslim edildiğini, kargonun alıcısı tarafınca herhangi bir ihtirazi kayıt ileri sürülmeden teslim alındığını iddia etmiştir. Davalı taraf, kanıt olarak fotoğraf ve şahit anlatımına dayanmıştır. Mahkemece, dosyaya sunulan fotoğraflarda taşıma sözleşmesine mevzu emtianın kırılmış olduğu, davacı kargo şirketinin üstüne düşen edimi tam olarak yerine getirmediği, davalıya atfedilecek bir kusur bulunmadığı nedeni öne sürülerek davanın reddine karar verilmiştir.
“Aksini kanıtlama külfeti alıcıya düşer”
Dairemizin yerleşik içtihatlarında kabul edilmiş olduğu suretiyle hasar suç duyurusunda bulunulmadığı takdirde, eşyanın sözleşmeye uygun olarak teslim edilmiş olduğu yönünde taşıyıcı lehine bir karine oluşur. Karinenin, aksini kanıtlama külfeti bu durumda alıcıya düşer. Alıcı olan davalı taraf dosyaya bu yönde fotoğraf sunmuş ve şahit anlatımına dayanmıştır. Bu durumda mahkemece davalının sunmuş olduğu bu delillerin davacı taşıyan lehine oluşan karinenin aksini ispata kafi olup olmadığı değerlendirilmeksizin karar verilmesi doğru görülmediğinden kararın bozulması gerekmiştir. Hakkaniyet Bakanlığı’nın 6100 sayılı HMK’nın 363. maddesine dayalı konun yararına bozma talebinin kabulü ile hükmün sonuca etkili olmamak suretiyle kanun yararına bozulmasına oy birliğiyle karar verildi.”