Kalp atış hızı, kalbin bir dakika içinde yapmış olduğu atış sayısı olarak tanımlanır. Kalp atışını hızlandıran ve yavaşlatan değişik durumlar vardır. İşte düzgüsel kalp atış hızı ve etkileyen durumlar.
Kalp atış hızı, kalbin bir dakika içinde yapmış olduğu atış sayısı olarak tanımlanır. Kalp atış hızınızı bilmek, kalp ve damar hastalıklarını önlemek için yaşamsal bir ehemmiyet taşımaktadır.
Her atışta kalp kası vücuda kan pompalamak için kasılır. Kalp atış hızı ve kan basıncını, kısaca tansiyonu karıştırmamaya dikkat edin. Atardamarlarda oluşan tazyik, kalbin her nabızda kana verdiği kuvvetten doğar, kalp atış hızı ise yalnızca dakikadaki atım miktarını gösterir.
Kalp atış hızı yaşa ve meydana getirilen aktiviteye bağlı olarak naturel olarak değişmiş olur. Kalp atış hızı değişik zamanlarda ölçülebilir. Fizyolojik hareketsizlik durumunda kalbin dakikada atım sayısına karşılık gelen istirahatte, maksimum yada kalbin stres altında ulaşabileceği dakikadaki maksimum atım kıymeti, egzersizi bıraktıktan iki dakika sonrasında kalp atış hızınızın ulaşmış olduğu değere karşılık gelen iyileşme periyodu olarak ölçülebilir.
Kalp hızının düzgüsel değerleri nedir?
Kalp atış hızını artıran, azaltan yada değiştiren birçok değişik durum vardır.
Dinlenme kalp atış hızında aşağıdaki dakikadaki nabız değerleri düzgüsel olarak kabul edilmektedir:
Bebekler: 80 ila 180 bpm
Çocuklar: 80 ila 100 bpm
Gençler: 70 ila 120 bpm
Yetişkinler: 60 ila 90 bpm
Kalp atış hızını etkileyen durumlar
Kişinin yaşına bakılırsa kalp hızında fizyolojik değişimler meydana gelir. Bununla beraber, nabız hızını değiştirmeye yol açan başka faktörler de vardır.
– Ortam sıcaklığı ve rutubet (ısı ve rutubet, hem dinlenmede hem de hareket esnasında kalp atış hızını artırır),
– Vücut ağırlığı (çoğu zaman fazla şişman olanların kalp atış hızı daha yüksektir),
– Aritmi yada bir ruhsal durum benzer biçimde bazı hastalıklar yada fizyolojik durumlar (kuvvetli duygular yada devamlı kaygı durumları dahil),
– Beslenme, gazlı yada uyarıcı içeceklerin tüketilmesi.
Kalp atış hızı bununla birlikte günün saatine bağlı olarak da değişmiş olur. Mesela, gece, uyku esnasında azalır. Hem de bir stres, ani bir duygu ve hepsinden önemlisi fizyolojik aktivite, kalp atışında bir artışa niçin olur.
Bu yüzden değerler istirahatte ölçülmelidir. Averaj olarak, adamların kalp atış hızı ortalama 70 bpm ve bayanların ortalama 75 bpm’dir. Bebeklerde, dinlenme hızı ortalama 130-150 bpm’dir.
Kalp hızı düzgüsel kabul edilen minimum değerlerin altına düştüğünde bradikardi ortaya çıkarken, taşikardi her yaş için maksimum değerlerin üstündeki değerlerin bulunması durumu olarak tanımlanır.
Dinlenme kalp atış hızı iyi mi ölçülür?
Dinlenme kalp atış hızı, bu yöntem fazlaca doğru olmasa da, bileğinizde hissedebildiğiniz atımları sayarak ölçülür.
Bileğinizden nabzınızı ölçmek için 4 kolay adım:
– Nabzınızı ölçmeden ilkin minimum 5 dakika oturun. Ek olarak, kalp ritmini değiştirdiği için ölçümden derhal ilkin kahve ve nikotin benzer biçimde uyarıcıları almayın. İdeal olanı, ölçümü sabah uyanır uyanmaz yapmaktır.
– Avuç içi yukarı bakacak ve dirsek hafifçe bükülü olacak şekilde iki elden birini tutun.
– Öteki elinizle, işaret ve orta parmakları başparmağın tabanına, bileğin üstüne yerleştirin. Parmaklar bilek kenarındaki kemik ile başparmağa bağlı tendon içinde olmalıdır. Nabzı hissetmiyorsanız, parmaklarınızı hafifçe hareket ettirin. Peşinden, nabzı duymak için baskı uygulayarak parmaklarınızı hareketsiz tutun. Aşırı kuvvet uygulamadan parmağınızı hafifçe bileğinize bastırın.
– 30 saniye süresince kalp atışını sayın ve bir dakika için kalp atış hızınızı bulmak için 2 ile çarpın. Ritim düzensiz ise bir dakika süresince saymaya devam edin. Ölçümü arka arkaya birkaç gün tekrarlamanız ve peşinden elde edilmiş sonuçların ortalamasını hesaplamanız önerilir.
Kalp atışı hızı karotid arterde, işaret parmağını ve orta parmağı boyun üstüne yerleştirerek ve atımlar hissedilene kadar hafifçe bastırarak ve peşinden bir dakika içinde nabzı sayarak da ölçülebilir.
Dakikadaki kalp atış sayısını ölçmeye uygun çeşitli teknolojik araçlar da bulunmaktadır. Hususi bir sensörle donatılmış saatlerden, ölçüm yapmanızı elde eden daha kırılgan sensörlere haiz evde de kullanılabilen tıbbi cihazlara kadar çeşitlilik gösterir.