İsveç’in başkenti Stockholm’de WikiLeaks’in kurucusu Julian Assange’ın ABD’ye iade edilmemesi için protesto gerçekleştirildi.
Julian Assange Destek Komitesi’nce Segeltorg Meydanı’nda meydana getirilen gösteride, Assange’ın ABD’ye iadesinin durdurulması ve Londra’da yatmış olduğu hapishaneden çıkarılması istendi.
Göstericiler, “Assange’a özgürlük“, “Assange yürekli, Snowden ise süper kahraman“, “Gazetecilik kabahat değildir“ yazılı pankartlar taşıyarak, ABD aleyhinde çarpıcı sözler attı.
Özgür bırakılması talep edildi
Grup adına meydana getirilen basın açıklamasında, Assange yerine cenk suçlusu olarak ABD ve İngiltere’nin yargılanması gerektiği ifade edildi. Açıklamada, İngiltere’de bir ceza mahkemesinin Assange’ın ABD’ye iade edilmesine karar verilmiş olduğu ve bu kararın da İçişleri Bakanı tarafınca imzalandığı hatırlatılarak, Yüksek Mahkemenin bu sonucu bozması ve Assange’ın özgür bırakılması talep edildi.
Assange’ın dava süreci
Assange’ın kurduğu WikiLeaks, 2010’da aralarında ABD’nin Irak ve Afganistan’da işlediği suçları da delillendiren oldukca sayıda gizli saklı belgeyi yayınlamıştı.
ABD’nin casuslukla suçlamış olduğu ve iadesini istediği Assange, hakkında saldırı ve cinsel rahatsızlık suçlamalarıyla oluşturulan davalar için İsveç’e iadesi gündemdeyken, Haziran 2012’de Ekvador’un Londra Büyükelçiliğine sığınmıştı.
İade talebi çerçevesinde tutukluluğu devam etti
Assange, Ekvador’un Londra Büyükelçiliğinden 11 Nisan 2019’da çıkarılarak gözaltına alınmış ve “kefaletle özgür bırakılma şartlarını ihlal etmekten“ tutuklanarak Londra’daki Belmarsh Hapishanesi’ne konulmuştu. Mahkeme, Assange’ı bu suçtan 50 hafta hapse mahkum etmişti. 50 haftalık cezasını dolduran Assange’ın iade talebi çerçevesinde tutuklu kalmasına karar verilmişti.
ABD, Avustralya’ya gönderileceğini taahhüt etti
Duruşmaların arkasından 4 Ocak 2021’de Assange’ın intihar riskinin yüksek olduğu ve ABD hapishanesinde hususi yönetimsel önlemlere doğal olarak tutulacağı, bilhassa de danışma topluluğunun kendisine düşman olması sebebiyle “gerçek bir risk altında“ olduğu sebebi öne sürülerek ABD’nin iade talebi reddedilmişti. ABD ise karara itiraz etmişti. ABD, temyizi kazanabilmek için WikiLeaks kurucusunun yüksek güvenlikli hapishanelerde tutulmayacağı ve hapis cezasını ülkesi Avustralya’da çekebileceği taahhüdünde bulunmuştu.
Müdafa ekibi ise CIA’in, Assange’ı Ekvador’un Londra Büyükelçiliği’nde saklandığı sırada kaçırma ve öldürme planı yaptığına ilişkin haberleri dayanak göstererek, can güvenliğine vurgu yapmıştı.
Yargıtay itirazı reddetti
Yüksek Mahkeme, 10 Aralık 2021’de verilen teminatları kafi bularak alt mahkemenin kararını bozmuş ve Assange’ın ABD’ye iade edilebileceğine hükmetmişti. Bunun üstüne Assange’ın müdafa ekibi, davayı Yargıtay’a taşımak için Yüksek Mahkemeye izin başvurusunda bulunmuştu. Yargıtay da 14 Mart’ta verdiği kararla Assange’ın ABD’ye iade edilebileceği yönündeki karara itirazını reddetmişti.
20 Nisan’da da Westminster Barış Ceza Mahkemesi’nin iadeye hükmetmesiyle mevzu nihai karar için İçişleri Bakanı Priti Patel’in önüne gitmişti. Bakan Patel, 17 Haziran’da Assange’ın ABD’ye iade edilmesi kararını imzalamıştı, WikiLeaks de karara itiraz edeceğini açıklamıştı.