Hususi Haber
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), dün meydana gelen Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında siyaset faizini yüzde 50’de durağan(durgun) bırakıldığını açıkladıktan sonrasında sıkılaşma doğrultusunda alınan ek tedbirleri duyurdu.
TL mevduat ve Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesaplarında mecburi karşılık oranlarını artırdı. Yabancı para kredilerine aylık yüzde 2 gelişme sınırı getirildi. Sırını aşan kredi tutarı kadar TL’nin bloke edileceği bilgisi paylaşıldı.
İstanbul Aydın Üniversitesi (İAÜ) Öğretim Görevlisi olan bankacılık ve sigortacılık uzmanı Korkmaz Keskendir, son dönemde finans dünyasında yaşanmış olan gelişimleri ve alınan tedbirlerin içeriğini Ensonhaber’e söyledi.
Merkez Bankası’ndan ek tedbirler
Merkez Bankası, siyaset faizini açıkladıktan sonrasında ek tedbirler açıklandı.
Mecburi karşılık oran değişikliklerinin getirdikleri
Keskendir, meydana getirilen adımların TL mevduatı destekleneceğini, KKM’deki düşüşün hızlanacağını ve döviz kredilerindeki artışın sınırlanacağını aktardı. Merkez Bankası, ek olarak enflasyonda belirgin bozulma görülürse para politikası sıkılaşacak.
Sıkılaştırma programına destek verecek
Merkez Bankası’nın bu adımlarının kapsamını ve mevduat sahiplerine iyi mi yansıdığını Korkmaz Keskendir’e sorduk.
Sual ve cevaplarla ek tedbirlerin vatandaşa yansıması
Merkez Bankası’nın mayıs ayı faizi kararını değerlendirir misiniz?
“TCMB, 2025 Ocak’ta faizi yeniden değerlendirecek”
Merkez Bankası’nın Para Kurulu Toplantısı yapılmış oldu. Bu aşamada faizi gene yüzde 50 bandında durağan(durgun) bıraktı. Bu ne anlama geliyor? ‘Bankaların bir haftalık repo fonlama oranları yüzde 50 olarak durağan(durgun) bırakılmıştır’ diyebiliriz. Bu aşamada Merkez Bankası neredeyse ikinci yarıyı da bitirmek üzereyiz. Baz tesirini görecektir ve kredileri izleyecektir. Vatandaşın tasarruflarını izleyecektir. Bu aşamada da baz tesirinin bağlamında yeni yılda şu demek oluyor ki 2025 yılının en erken ocak ayında, birinci çeyreğinde yeniden bakarak bir faiz durumu elde edecektir.
“Merkez Bankası’nın faiz oranını yükselttiği süre kredi faiz oranları, mevduat faiz oranları da aynı oranda artar “
Doğal bu aşamada bizlerin şu demek oluyor ki yatırımcıların da bu tarz şeyleri bilmesi ve takip etmesi gerekiyor. Şundan dolayı bankacılık sistemi yalnız bankalardan ibaret değildir. Bireysel mudi vardır. Tüzel kişilik var. Bu aşamada modüler var. Sizin almış olduğunuz kararlar bu aşamada tüm piyasayı etkilemektedir. Şu demek oluyor ki siz bu aşamada Merkez Bankası olarak faizleri artırdığınız süre kredi faiz oranlarında doğal ki naturel olarak artacaktır. Merkez Bankası faiz oranını yükselttiği süre kredi faiz oranları, mevduat faiz oranları da aynı oranda artacaktır.
Yatırım ve faiz ilişkisi
Bir ülkedeki mevduat faiz oranlarının diyelim artması o ülkede yatırımları zayıflatacak mıdır? Şundan dolayı yatırımların olabilmesi için bankalardaki mevduat hesaplarının daha düşük olması gerekecektir. Krediler bağlamında da bu aşamada vatandaşın krediye erişme maliyetinin düşük olması bizim için dirimsel ehemmiyet taşıyacaktır.
Yatırımların artması noktasında ülkemize baktığımız süre finansal okuryazarlık oranının artırılması, bu aşamada çalışmaların yapılması gene ülkemiz açısından mühim bir değişkendir. Finansal okuryazarlığın arttırılması noktasında bankalarda bulunan mevduat, hisse senedi piyasaları, altın piyasaları tahvil piyasalarda bunlara bağlamında etkili ve pozitif olacaktır.
Bizim bu aşamada gelişmiş ülkeleri baz almamız gerekir. Biz gelişmekte olan bir ülkeyiz. Gelişmiş ülkeler demek ki ekonomileri gelişmiş, finansal sistemi gelişmiş ve bankacılık sistemleri de gelişmiş diyebiliriz.
TL mevduat ve KKM hesaplarında mecburi karşılık oranlarının açılımı ve anlamı nedir?
“Mecburi karşılık oranı değişikliği sıkılaşma politikaları çerçevesinde atılmış bir adım”
TL mevduatta mecburi karşılık oranlarımız artırıldı. Bankaların Merkez Bankası’nda tutmuş olduğu mecburi karşılıkları. Para piyasaları koşulları gereği Merkez Bankası’nın arttırma yada azaltma yetkisi vardır. Burada da Merkez Bankası’ndan bir artırıma talebi geldi. Neticede TCMB’nin bu şekilde bir yetkisi ve görevi vardır. Verilen karar sıkılaşma politikaları çerçevesinde atılmış bir adımdır.
“Ülkemiz adına pozitif bir gelişme”
Bu aslına bakarsak denk bağlamında düşündüğümüz süre da tercih oranlarının çözüldüğünü, kur korumalı mevduat hesabının da bu aşamada gene çözüldüğünü ve belirli bir nakit paranın mesela hisse senedi yasalarımıza girdiğini düşünüyoruz. ‘Ülkemiz adına pozitif bir gelişmedir.’ diyebiliriz. Bugün hisse senedi piyasalarına giren mudi sayımız ortalama 8 milyondan fazla olmuştur. Bu da Türkiye için oldukça pozitif bir gelişmedir.