Böbrekler, sağlığı son aşama mühim olan kırılgan organlardır ve beslenme alışkanlıklarından son aşama etkilenirler. İşte böbrekleri sıhhatli tutmaya destek olabilecek 10 mükemmel gıda.
Böbrekler karın boşluğunda, arka bölgede yer edinen dirimsel organlardır. Atık maddelerin idrar üretimi kanalıyla atılmasını elde eden oldukça mühim bir süreç olan kanı filtrelemekten sorumludurlar. Ek olarak böbrekler vücuttaki sıvılar arasındaki dengeyi sağlar ve tansiyonu düzenler. Ek olarak, böbrekler belirli hormonları ve etken D vitamini formunu üretir.
Kronik böbrek hastalıkları, hastaların yaşam kalitesi üstünde ağır bir etkiye haiz olabilir, kimi zaman geri dönüşü olmayan kronik böbrek yetmezliğine dönüşebilir. Bu, bazı kan parametrelerinin (yüksek kreatinin düzeyi) periyodik kontrolü ile beraber yaşam seçimi ve beslenme alışkanlıklarına yönelik bir müdahale gerektirir.
İşte bu dirimsel organların sağlığını korumak için izlenmesi ihtiyaç duyulan bazı genel beslenme ipuçları.
Böbreklere ne iyi gelir?
Böbrek sağlığına ne iyi gelir? Genel olarak, Akdeniz seçimi beslenme böbrek sağlığını korumak için uygundur. Bundan dolayı tam tahılları her gün, ek olarak baklagilleri (mercimek, nohut, acı bakla vb.) haftada birkaç kez tüketmek gereklidir. Hayvansal protein kaynakları beyaz et ve taze yada dondurulmuş balıklar tercih edilerek haftada birkaç kez tüketilmelidir.
Mevsim meyveleri ve sebzeleri, böbrek sağlığının korunmasında mühim olan birçok antioksidan ve ek olarak C vitamini ve B6 vitamini şeklinde birçok yararlı gıda sağlar. Bundan dolayı tüketimleri tavsiye edilir. Kuruyemiş ve yağlı tohumlar ölçülü de olsa yenebilir. Aynı şey sızma olarak ve doğru porsiyonlarda tüketilmesi ihtiyaç duyulan zeytinyağı için de geçerlidir. Ek olarak, kafi su tüketimi oldukça önemlidir.
Hipertansiyonun uzun solukta böbrek yetmezliği ile ilişkili olduğu iyi bilinmektedir. Tansiyonu yükselten sodyumdan varlıklı bir rejim böbrekler için kötüdür. Bundan dolayı sofra tuzu ilavelerini ve genel olarak fazla tuz içeren tüm gıdaların tüketimini sınırlamak gerekir. Bunlar içinde işlenmiş etler ve salamura yiyeceklerin yanı sıra eskitilmiş peynirler, soslar (ör. mayonez, ketçap, hardal vb.) ve işlenmiş gıdalar bulunur.
Böbrek taşı oluşumuna yatkın olanlar ek olarak oksalat içeren gıdaların (mesela pancar, ıspanak ve kakaoda bulunur) ve ürik asit taşları durumunda pürin içeren gıdaların (mesela hamsi, sardalya, kuşkonmaz vb.) sınırlandırılması gerekir.
Böbrek sağlığı için en iyi 10 gıda
İşte böbrek sağlığını korumada etkili olduğu tespit edilen yaygın olarak kullanılan 10 gıda.
1. Su
Mineraller açısından varlıklı olan su, gerçek bir besin olarak tanımlanabilir. Gıda piramidinin tabanında yer alır, vücutta çeşitli işlevleri yerine getirir ve günlük mineral alımına katkıda bulunur.
Kafi su tüketimi, zararı olan maddelerin ve metabolik atıkların vücuttan atılmasını sağlar. Ek olarak yeterince su içmek böbrek taşlarının oluşmasını ve nüksetmesini engeller.
Peki, her gün ne kadar su tüketilmeli? İhtiyaç duyulan miktarlar, cinsiyet ve yaş şeklinde bazı faktörlere, ek olarak yaşam seçimi, fizyolojik aktivite seviyeleri ve iklime bağlı olarak değişmiş olur. Genel olarak, iki litre su sıhhatli bir erişkin için muhteşem bir miktardır.
2. Turp
Kendine özgü bir tada ve gevrek bir dokuya haiz olan turplar, düşük kalorili ve su bakımından varlıklı sebzeler olmasının yanı sıra garip bir gıda değerine haizdir. Potasyum ve C vitamini şeklinde içeriklerin yanı sıra izotiyosiyanatlar ve karotenoidler şeklinde biyoaktif bileşenler de sağlarlar.
Turplar belirgin arındırıcı ve antioksidan özelliklere haiz olduğundan böbrek sağlığının korunmasında yararlı besinler arasındadır.
3. Kabak çekirdeği
Kabak çekirdeği, garip özelliklere haiz yağlı tohumlardır. Çoklu doymamış yağ asitleri, bitkisel proteinler ve liflerin yanı sıra potasyum, magnezyum ve çinko şeklinde mineraller ve B vitaminleri, E vitamininden oluşurlar. Ek olarak, kuvvetli antioksidanlar olan karotenoidler ihtiva ederler.
Kabak çerkideklerinin tüketimi, kalsiyum oksalat sebebiyle oluşan böbrek taşlarını önler.
Peki, böbrekleri sıhhatli tutmak için ne kadar kabak çekirdeği yenmeli? Bbu besinden günde 10 gr (ortalama bir yiyecek kaşığı) kafi bir miktardır.
4. Rezene
Su ve antioksidanlar açısından varlıklı olan rezene, böbreklere iyi gelen sebzeler içinde yer almıştır. İçerdiği antioksidanlar yardımıyla hücresel yaşlanmayı ve oksidatif stresi önlemeye ek olarak, rezene tüketimi vücutta etkili bir detoks sürecini başlatır ve böbrek sağlığını geliştirir.
Rezene, ortalama 200 gr standart porsiyonlarda ve hatta haftada birkaç kez pişmeden olarak yenmek için mükemmeldir.
5. Zeytinyağı
Akdeniz rejiminin kilit gıdaları içinde yer edinen zeytinyağı da böbrekler için iyidir. Tekli doymamış yağlar, polifenoller ve vitaminlerin varlığıyla kendine özgü bileşimi yardımıyla zeytinyağı insan vücudu için oldukça faydalıdır.
Kuvvetli bir antioksidanlara haiz olan zeytinyağı, koruyucu tesirleri böbrek sağlığı üstünde de etkili olan bir besindir. Zeytinyağının yararlarından yararlanmanın en iyi yolu, mevsimlik yemeklerle pişmeden olarak tüketmektir. Ek olarak, yüksek kalorili olduğundan bilgili ve dikkatli bir tüketim gerektirir. Günde 2 yada 3 yiyecek kaşığı çoğu zaman tavsiye edilen miktardır.
6. Karabuğday
Karmaşa karbonhidratların değişik kaynakları içinde yer edinen karabuğday, muhteşem beslenme özelliklerine haiz bir yalancı tahıldır. Ek olarak esansiyel amino asitlerin yanı sıra lif, B vitaminleri ve biyoaktif maddelerin bitkisel deposudur. Magnezyum, potasyum, kalsiyum ve çinko şeklinde çeşitli mineraller de ihtiva eder.
İçerdiği gıda maddeleri ve antioksidan potansiyeli yardımıyla karabuğday, böbrek sağlığı için iyi besinler içinde yer alır. Tüketim miktarlarına ulaşınca, karabuğday en yaygın tahıllarla eşittir. Haftada birkaç kez rejime dahil edilebilir ve bir porsiyonu ortalama 80 grama karşılık gelir.
7. Nar
Kendine özgü bir görünüme ve tada haiz olan nar, sıhhatli beslenme trendleri içinde giderek daha çok popülerlik kazanıyor. Yüksek C vitamini içinde ne olduğu ve öteki kuvvetli antioksidan maddeler yardımıyla böbrek sağlığı da bu meyvenin tüketiminden yararlanabilir. Ek olarak ürik asitten taş oluşumunu önleyen bir madde olan sitrik asit içinde ne olduğu de dikkat çekicidir.
Nar, arındırıcı özelliklere haiz bir meyvedir. Standart bir nar porsiyonu ortalama 150 grama karşılık gelir. Bu meyveden suyunu da çıkarabilirsiniz, sadece tüm oalrak yiyecek daha iyidir. Bu meyvenin tüketimi de haftalık olarak rejime birkaç kez dahil edilebilir.
8. Karnabahar
Karnabahar, genel sıhhat için yararlı bir besindir ve böbreklerin de sıhhatli kalmasına destek sunar. Tüketimi lif, su ve potasyum, fosfor, kalsiyum ve magnezyumun yanı sıra A, C ve K vitaminlerini de içeren çeşitli mikro gıdaları getirir. Ek olarak sülforafan şeklinde bazı biyoaktif bileşenlere de haizdir.
Genel olarak bu sebzenin tüketimi, toksinlerin yok edilmesini ve özgür radikallerin uzaklaştırılmasını destekleyerek böbrek sağlığını iyileştirir. Karnabahar tüketimi, değişik mevsim sebzeleri ile dönüşümlü olarak çeşitli ve dengeli bir rejime dahil edilmelidir. Standart bir karnabahar porsiyonu ortalama 200 gramdır.
9. Soğan
Keskin kokusu ve kendine özgü lezzeti ile malum soğanlar da böbrek sağlığı için iyi besler arasındadır. C vitamini ve B6 vitamininin yanı sıra antosiyaninler ve quercetin içinde ne olduğu yardımıyla soğanlar, böbrekler için diyetin bir parçası olmalıdır.
Soğanlar öteki yiyeceklerle (domates, salatalık vb.) birleştirilebilir ve mesela salatalara yada sos ve sandviçlerin arasına eklenebilir.
10. Acı bakla
Acı bakla, kendine özgü özellikleri olan baklagildir. Bitkisel protein ve lif bakımından zengindirler, yağ içerikleri ise düşüktür. Acı bakla mineraller ve bazı vitaminler sağlar. Acı bakla, eksikliği böbrek taşı oluşumuna niçin olabilen B6 vitamini sağlar.
Öteki baklagillerde olduğu şeklinde pişmiş acı baklaların standart prosiyonu ortalama 150 gramdır, kurutulmuş acı baklalar için bu miktar 50 gramdır. haftalık rejime öteki baklagillerle beraber değişmeli olarak eklenmelidir.