Hastalığın ilk evrelerinde fark edilemeyen ufak emarelere yol açan ve bundan dolayı çoğu zaman geç teşhis edilen akciğer kanserinin 15 yaygın emaresini derledik…
Akciğer kanseri en yaygın ve ciddi kanser türlerinden biridir. Genel olarak, akciğer kanserine yol açan tümör ilk aşamalarda rahatsızlıklara niçin olmaz, sadece hastalık ilerledikçe kalıcı öksürük ve balgamda kan izleri benzer biçimde emareler ortaya çıkar.
Akciğerlerden meydana gelen kansere birincil (primer) akciğer kanseri denir. Vücudun başka bir bölgesinde gelişen ve akciğerlere yayılan kanser ise ikincil (sekonder) akciğer kanseri denir.
Geliştikleri hücre tipine nazaran sınıflandırılan iki değişik birincil akciğer kanseri türü vardır. Ufak hücreli olmayan akciğer kanseri, en yaygın olanıdır (vakaların ortalama 80’i) ve sırayla üç ana tipe ayrılır: skuamöz hücreli karsinom, adenokarsinom ve büyük hücreli karsinom.
Ufak hücreli akciğer kanseri ise ufak hücreli olmayan akciğer kanserinden fazlaca daha süratli bir büyümeye ve çoğu zaman daha şiddetli bir prognoza haizdir.
Akciğer kanseri esas olarak ileri yaşlarda gelişir. 40 yaş altında nadirdir ve en fazlaca etkilenen 70-74 yaş grubunda görülür.
Riski en fazlaca sigara artırıyor
Asla sigara içmemiş kişiler de akciğer kanserine yakalanabilse de, sigara içmek akciğer kanserinin önde gelen nedenidir, vakaların yüzde 85’inden fazlası sigara sebebiyle ortaya çıkmaktadır. Bu durum, her sigara içildiğinde tertipli olarak solunan değişik toksik maddelerden meydana gelmektedir.
Risk, içilen sigara miktarı ve sigara içme alışkanlığının süresi ile artar. Sigara içenlerin içmeyenlere nazaran riski 15 kat artar ve ağır sigara içicilerinde bu risk 20-25’e ulaşır.
Akciğer kanseri olan kişiler kanserin tipine, hastalığın evresine ve genel sıhhat durumlarına nazaran değişik tedavilerden geçerler. Hastalığın tanısı erken evrelerde yapılırsa, şu demek oluyor ki tümör hala fazlaca ufak bir alanla sınırlıysa ameliyat düşünülebilir. Daha sık olarak, kemoterapi ve ilaçlarla beraber radyoterapi ve ilaç tedavisinin bir kombinasyonu kullanılır, şu sebeple bir çok süre tanı anında tümör genişlemeye adım atmıştır ve netice olarak cerrahi artık etkili tedavi olarak kabul edilemez.
Akciğer kanserinin 15 emaresi
Akciğer kanseri, hastalık akciğerlere yada vücudun öteki bölgelerine yayılana kadar çoğu zaman emarelere niçin olmaz. Bundan dolayı çoğu zaman geç evrelerde teşhis edilir. Hayatta kalma oranları, kanserin teşhis edilmiş olduğu sırada yayılmasına bağlı olarak büyük seviyede değişmiş olur. Bundan dolayı erken teşhis, fazlaca önemlidir.
Akciğer kanseri erken evrelerinde çoğu zaman emarelere niçin olmaz, sadece hastalık ilerledikçe kendini göstermeye adım atar.
Yaygın emareler şunlardır:
– 2 ila 3 hafta içinde geçmeyen öksürük,
– Kötüleşen kalıcı öksürük,
– Sık görülen yada bir süre sonrasında tekrarlayan solunum yolu enfeksiyonları,
– Solunum sisteminden gelen salgılarda kan varlığı,
– Derin nefes alırken yada öksürürken göğüs ağrısı,
– Nefes darlığı,
– Kalıcı bitkinlik, halsizlik,
– İştah kaybı yada sebepsiz kilo kaybı,
– Parmakların görünümündeki değişimler, bilhassa kavisli ve şişmiş ekstremiteler,
– 38°C yada daha yüksek ateş,
– Yutma zorluğu yada yutma esnasında ağrı,
– Solunum güçlükleri,
– Ses kısıklığı,
– Yüz ve boyun şişmesi,
– Kalıcı göğüs yada omuz ağrısı.
Akciğer kanseri iyi mi önlenir?
Akciğer kanseri, en yüksek ölüm oranına haiz kanser olarak kabul edilir. Sadece vakaların büyük bir bölümünü sigaranın oluşturduğu düşünüldüğünde bunu önlemek mümkündür.
Tüm sigara içenler (eylemsiz içiciler dahil) akciğer kanseri için risk altındadır. Sigara ile hastalık içinde bir doz-etki ilişkisi vardır. Kısaca, ne kadar fazlaca sigara içerseniz, akciğer kanserine yakalanma riskiniz o denli artar.
Asbest, radon ve ağır metaller benzer biçimde kimyasal kanserojenlere maruz kalanlar da risk altındadır. Hava kirliliği, ailede akciğer kanseri öyküsü, önceki akciğer hastalıkları yada akciğerleri etkileyen ışınım tedavisi benzer biçimde öteki faktörler sebebiyle de risk artar.
Akciğer kanserini önlemede ilk ve en mühim adım kuşkusuz sigarayı bırakmaktır. Sigara içmiyorsanız, kendinizi mümkün olduğunca azca eylemsiz içiciliğe maruz bırakmaya çalışın.
Mesleğe ilişkin risk faktörlerine karşı da (asbest, radon, ağır metaller benzer biçimde kimyasal kanserojenlere maruz kalma) tüm önleyici tedbirleri alın.
Tertipli egzersiz yapın ve akciğerlerinizin sıhhatli kalmasına destek olabilecek vitamin ve mineraller açısından varlıklı meyve ve sebzeleri günlük olarak yiyin.
Sigarayı bırakırsanız, risk 10-15 yıl içinde kademeli olarak azalır ve asla sigara içmemiş olanlara eşit olur.